Mezofity, hydrofity, higrofitty, helofity

Klasyczny typ budowy, czyli wiązki przewodzące, peryderma lub kora pierwotna, klasyczna budowa liścia dotyczy mezofitów, czyli organizmów zamieszkujących środowiska zaspakajające wszystkie ich potrzeby. Rośliny przystosowują się do bardziej ekstremalnych środowisk.

Rośliny wodne, hydrofity to różne grupy systematyczne, o różnej budowie anatomicznej, morfologii i organizacji. żyją w wodzie, to ich naturalne środowisko, mogą być całkowicie zanurzone, mieć nadwodne części np. liście lub pływające organy, helofity są ziemno-wodne (błotne), żyją na podmokłych terenach. Rośliny wodne mają wspólne cechy budowy, słabo rozwinięty system przewodzący wodę, brak lub słabo rozwinięte drewno, brak lub słabo rozwinięte aparaty szparkowe, są odporne na opór wody, wrażliwe na zgniatanie, mają centralnie położone wiązki przewodzące, wokół nich są przestwory międzykomórkowe z gazem podobnym do powietrza, nie zakorzeniają się, regulują swoją głębokość np. w zimie idą na dno. Kłącza i korzenie są dobrze rozwinięte, opierają się nurtowi w spokojnej wodzie, w suchym środowisku zanikają, rozwijają się fakultatywnie. Są tu rogatek, pływacz, wolfia bezkorzeniowa. Korzenie hydrofitów są zmodyfikowane np. u rzęsy mniejszej lub ich nie ma np. u wolfi bezkorzeniowej. Mają hydrapody, włoski usuwające wodę, cienką kutikulę, w wodzie jest mało światła i O2, duża powierzchnia liścia, często liście są rozczłonkowane na nitkowate paski, sa długie, walcowate, sieciowate sa u onowodka.

Rośliny wodne pływające - liście pływają lub wystają ponad powierzchnię, powierzchnia liścia pokryta jest woskowymi substancjami u grzybieni, brodawkami u lotosu, włoskami u salwinii. Na liściach są uwypuklenia blaszki liściowej, jest to po to by woda nie docierała do blaszki liściowej, są też zagięcia dookoła liścia tworzące misę u wiktorii królewskiej, liść ma też stomatody-urządzenia do wydzielania wody.

Rośliny pływające mają dobrze rozwinięty miękisz palisadowy, dobrze rozwinięte szparki wodne i przestwory międzykomórkowe, pomiędzy włoskami są komory powietrzne, pistia ma szparki wodne, wiktoria liście zagięte przy brzegach i otworki, żeby woda spływała z liścia, lotos ma brodawki, które powodują, że na pow. liścia woda zbija się w kulki jak rtęć, woda skupia się na brodawka, są pomiędzy nimi kanaliki wodne, kropla wody dotyka szczytów brodawek, nie dotyka liścia, na brodawkach jest wosk. Wykorzystano tę strukturę do produkcji płaszczów przeciwdeszczowych, pokryć samochodów itd., pastą dentystyczną obłożono liście, po zastygnięciu zdjęto ją i wyłożono ją żywicą, powstał wzór pow. liścia lotosu-efekt lotosu, na podst. stóp gekona zrobiono tapetę, która ma haczyki przytrzymujące ją do ściany. Lotos orzechodajny ma jadalne nasiona, jest kwiatostan. Przykłady roślin wodnych salwinia pływająca, pistia rozetkowa, nurzaniec śrubowy, onowodek kędzierzawy, papirus, hiacynt wodny ma ogonki liściowe wypełnione powietrzem, rozmnaża się przez rozłogi, szybko zajmuje nowe przestrzenie, tworzy zwarte połaci, inwazyjny w tropikach, odcina rodzimym roślinom dostęp światła i one gniją. Żabiściek ma blaszki liściowe z tkanką przewietrzającą, korzeń nie dociera do dna, rdestnica pływająca zakorzenia się w dnie liście są na powierzchni. są też salwinia pływająca to paproć wodna, rzęsa drobna i grzybienie. Grzybienie maja skleroidy, pojedyncze komórki sklerenchymatyczne.

Paprocie wodne nie zakorzeniają się do dna. Pistia ma na liściach włoski pomiędzy, którymi jest powietrze, unosi się w wodzie, na brzegach liścia ma szparki wodne, wątrobowiec wgłębka wodna.

Rośliny błotne helofity to np. tatarak zwyczajny, robi się z niego jadalny olejek tatarakowy. Higrodfity to rośliny wilgociolubne, związane są z wilgotnym podłożem i powietrzem, suszę mogą przetrwać nasiona i organy spichrzowe pobierające wodę, szybko te rośliny tracą wodę. Mają słabo rozwinięte korzenie i naczynia, cienkie liście, słaby mezofil, duże przestwory międzykomórkowe, komórki epidermy są cienkościenne, duże, żywe, mają silna transpirację, martwe komórki ją ograniczają, szparki są po obu stronach liści, wzniesione aparaty szparkowe na, hydrapody włoski pobierające wodę i nutrienty, włoski gruczołowe wydzielające wodę, gruczoły wyglądające jak kropki, duża powierzchnia organów transpiracji, woda wypływa, z liścia, aksamitna pow. liścia, cienka kutikula, gutacja, wydzielanie wody. u na szyje szczawik zajęczy, niecierpek