Morfologiczny podział kwiatów wg Kuglera
-klasa
talerzykowate, podklasa pyłkowe, są u makowatych, różowatych,
jaskrowatych, czystkowatych, dziurawcowatych
i
pierwotnych roślin wodnych. Wszystkie płatki są wolne, symetria
promienista, kwiaty mają dodatkowe twory z owcolistków, zapylają je
chrząszcze, muchówki i niektóre błonkówki:. Przykłady kwiatów
pyłkowych grzybień biały, bez czarny barszcz zwyczajny, lipa
drobnolistna, ruta zwyczajna, skalnica nakrapiana, wilczomlecz
obrotny, tojeść rozesłana.
-Podklasa
kwiaty z ukrytymi miodnikami, podobne budową do pyłkowych,
produkują nektar w ukryciu, we wnętrzu kwiatu. Liczba owadów dla
których jest dostępny jest mniejsza niż u kwiatów pyłkowych, dno
kwiatowe wydziela nektar, zapylają muchówki i błonkówki:
pszczoły, pszczolinki, trzmiele, bzygowate. Rośliny robią dużo
nektaru, średnio efektywne zapylanie. Przykłady grusza pospolita,
śliwa tarnina, pięciornik rozłogowy, berberys pospolity, czosnek
niedźwiedzi,
niebielistka trwała.
klasa
2. lejkowate, u roślin o wielkich kwiatach np. goryczki, słupek i
pręciki ukryte są w koronie, u roślin o małych kwiatach wystają
poza nią np. u waleriany. Nektar robi nasada słupka. Owady wchodzą
całe do kwiatu lub sięgają do niego ssawkami. U goryczki krótkołodygowej trzmiele wchodzą do wnętrza kwiatu. U kozłka
lekarskiego
u
schyłku korony jest miodnik. Zapylają muchówki i błonkówki. Kwiat
kozłka ma słabą grzbiecistość, nektar jest w ostrodze, pylniki i
znamię słupka wystają z kwiatu, owad sięga aparatem gębowym do
ostrogi po nektar, ociera się o pręciki i słupek i zapyla. U
ostrogowca czerwonego jest 10 milimetrowa ostroga,
u kozłka ma 2 -3 mm. u marzanki pagórkowej nektar wydziela górna
powierzchnia dolnego słupka. Dolny słupek jest ukryty w dnie
kwiatowym, górna powierzchnia wydziela nektar. Przykłady dynia,
tytoniu szlachetnego, zimowit jesienny, krwawnica
pospolita, barwinek pospolity
Klasa
3. dzwonkowate, wiszą w dół pionowo lub ukośnie, wytwarzają
sypki pyłek, owady dotykają pylników głową lub ssawką. U
borówki bagiennej dno kwiatowe robi nektar, pylniki otwierają
się otworem na końcach komór pyłkowych, pylniki mają wyrostki,
których dotknięcie powoduje wysyp pyłku na ciało owada. Zapylają
muchówki, pszczołowate, niektóre motyle. Jest tu rodzina
wrzosowate borówka czarna, modrzewnica zwyczajna, śnieżyczka
przebiśnieg, żywokost lekarski, żurawina
błotna, dzwonek pokrzywolistny, rdest wielokwiatowy, kopytnik
pospolity, wilcza jagoda, orlik pospolity.
Klasa
4. trąbkowate płatki na zewnątrz są płaskie, przy nasadzie
tworzą długą rurkę, dolna część kwiatu jest rurkowata, górna
płaska, nektar dla owadów o długich ssawkach. Płatki korony są
wolne, nektar robią miodniki, kielich zrosłodziałkowy utrzymuje
rurkę z pojedynczych płatków korony, których ostrogi (paznokcie)
tworzą rurkę, blaszki są proste, pręciki wystają ponad rurkę,
głęboki, pierścieniowy miodnik, łączący nasady nitek pręcików
robi nektar, zapylają bzygowate, pszczołowate, motyle. Przykłady:
niezapominajka, goździk kartuzek,
goryczka wiosenna, wawrzynek wilcze łyko, lepnica zwisła, wiesiołek
dwuletni. Mają 5 płatków głęboko podzielonych na 2 części
zrośnięte w rurkę, płatki są wolne. zrośnięte działki
kielicha.
Klasa
5. wargowe, owady siadają na wardze dolnej i wkładają do kwiatu
ssawkę, głowę lub całe ciało i zbierają pyłek górną
powierzchnią ciała.
-Podklasa:
kwiaty wargowe właściwe, pręciki mają ruchomy staw, zapylają
trzmiele, pręciki upadają na grzbiet owada. Nektar robi podstawa
słupka, są tu jasnotowate, szałwia łąkowa, jasnota biała,
macierzanka piaskowa, dąbrówka kosmata,
poziewnik miękkowłosy. Nie mają wargi górnej tylko dolną,
pręciki i słupek wystają na zewnątrz, robią nektar, jest wrosła
rurka korony. Są tu kasztanowiec zwyczajny.
-Podklasa
wargowe gardzielowe np. trędownikowate, łuskiewnik różowy,
przyczepia się ssawkami do brzozy i grabu nie ma chloroplastów. Ta
podklasa ma pręcikowie i słupkowie w ukryte w górnej części
gardzieli. Owad przyczepia się do płatka korony, nie mają wargi
dolnej, mają miodniki u podstawy słupka, owad wchodzi do kwiatu,
zapylają duże pszczołowate np. trzmiele. Kosaciec żółty ma 3
osobne gardziele, okwiat to wąska rurka, 3 wewnętrzne działki
kielicha są oddzielone od zewnętrznych przy każdym żółtym
znamieniu jest osobne wejście. Nektarniki ukryte przy nasadzie
szyjki słupka. Są tu zaraza przytuliowa, naparstnica purpurowa,
tojad mocny, tłustosz alpejski, niecierpek, trędownik bulwiasty.
Podklasa wargowe z gardzielami zamaskowanymi lub zamkniętymi np.
lwia paszcza, lnica
pospolita. Rurka kwiatowa zwężona u nasady, miodnik pod słupkiem,
4 otwarte pręciki wysypują pyłek, gdy są otwarte przez owady,
zapylają głównie trzmiele, u lnicy jest naprężony staw łączący
wargę dolną i górną, są szczotkowate włoski na górnej wardze.
Przykłady pszeniec różowy, wyżlin polny.
-Podklasa:
wargowe typ storczyka (fiołka).
Są u np. storczyka samiczego, nektar jest produkowany na dnie
ostrogi długiej, prętosłup unieruchomiony w głębi kwiatu,
płytkowate znamię, torebka pyłkowa ma 2 pręciki, tworzy
pyłkowiny: pyłek zlepia się w dwie pyłkowiny, owad rusza głową
oblepia siebie lepkimi pyłkowinami. Płatki wolne, jeden ma ostrogę,
nektar idzie na ostrogę, szyjka słupka zrośnięta z zalążnią
ruchomym stawem, pręciki dotykają szyjki słupka owad wciskając
głowę dotyka znamienia i zapyla. Np. fiołek wonny
Osobny
typ to motylkowe, kwiat grzbiecisty, jest 5 działek kielicha i
płatków korony, dwa dolne płatki zrastają się w łódeczkę,
boczne tworzą skrzydełka, górny jest wyciągnięty w żagielek.
Jest 10 pręcików, 9 zrośniętych jest w rynienkę lub rurkę,
ścieka do niej nektar, jeden pręcik jest wolny. Pojedynczy słupek
jest wewnątrz rynienki, ma długą szyjkę i znamię. Jest u
motylkowatych, wyka ptasia.
Klasa
6.
główkowate i koszyczkowate, w główkowatych wiele drobnych
kwiatów wyrasta z jednej osi, płatki korony tworzą język lub są
zrośnięte w rurkę, pręciki i słupek są zamknięte w rurce. Owad
wpuszcza tam ssawkę i zapyla. Przykłady: czosnkowate. w
koszyczkowatych wiele kwiatów tworzy koszyczek, pręciki i słupki
są w kwiecie, brzeżne kwiaty są języczkowate, środkowe
rurkowate. Owad sięga do kwiatu i zbiera pyłek. Nektarniki są
ukryte w kwiecie, są u astrowatych. Koniczyna łakowa ma kwiatostan
główkowaty złożony z kwiatów motylkowych.
Klasa
7. pułapkowe i paściowe tworzą pułapki dla owadów. Płatki są
przekształcone tak by złapać i zatrzymać owada w kwiecie np.
kokornak, obuwik. Paściowe mają urządzenia przytrzymujące aparat
gębowy do zapylenia, jest to paść, pyłek zlepiony w pyłkowiny,
jest u ciemiernika białokwiatowego.
Komentarze
Prześlij komentarz